Czy jako świadek lekarz lub pielęgniarka mogą ustanowić pełnomocnika w postępowaniu karnym ?

Rośnie liczba tzw. spraw medycznych prowadzonych przez organy ścigania. Ba, od 2016 r. przy prokuraturach regionalnych utworzono specjalne wydziały ds. błędów medycznych. W związku z tym lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni, ale i przedstawiciele innych zawodów medycznych częstokroć są wzywani przez policję lub prokuraturę jako świadkowie w tych sprawach. Pojawia się zatem pytanie czy lekarz lub przedstawiciel innego zawodu medycznego może po odebraniu wezwania do stawienia się w komisariacie lub w prokuraturze jako świadek ustanowić pełnomocnika i stawić się z tym pełnomocnikiem na przesłuchaniu ?

Należy wyjść od tego, że zgodnie z art. 177 § 1 k.p.k. każda osoba wezwana ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania w sprawie. Tym niemniej nie można zapominać, że chociażby lekarzy obowiązuje tajemnica lekarska i bez zwolnienia z obowiązku zachowania tej tajemnicy (w trybie art. 180 § 1 i § 2 k.p.k.) lekarz nie może być przesłuchiwany na okoliczności objęte tą tajemnicą (na inne już tak). Dotyczy to także innych zawodów medycznych, u których ustawowo przewidziano tzw. tajemnicę zawodową, np. pielęgniarską i położniczą. Zwolnienie z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej jest zaskarżalne w formie zażalenia. Jeśli już jednak stanie się ono prawomocne, to co do zasady lekarz zobowiązany jest zeznawać jako świadek.

Mając jednak na uwadze, że przesłuchanie lekarza może zagrażać jego interesom, bowiem przykładowo zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa wskazuje na jego osobę jako potencjalnie odpowiedzialną za negatywne następstwo zabiegu, warto by taki lekarz – świadek ustanowił profesjonalnego pełnomocnika w toczącym się postępowaniu. Taką możliwość dopuszcza art. 87 § 2 k.p.k. Pełnomocnik co do zasady może uczestniczyć z lekarzem – świadkiem w najważniejszej czynności, tj. właśnie przesłuchaniu (chyba że nie będzie tego wymagała obrona interesów świadka, wtedy prokurator może zarządzeniem odmówić dopuszczenia do udziału pełnomocnika w czynności, na co przysługuje zażalenie, które rozpoznaje prokurator bezpośrednio przełożony).

Udział pełnomocnika świadka w jego przesłuchaniu może mieć kluczowe znaczenie dla późniejszego toku postępowania prokuratorskiego. Chociażby z tego względu, że pełnomocnik w osobie radcy prawnego albo adwokata będzie czuwał nad treścią zadawanych pytań w kontekście tajemnicy zawodowej, będzie mógł także świadkowi zwrócić uwagę na możliwość odmowy udzielenia odpowiedzi na konkretne pytania, jeśli udzielenie tej odpowiedzi mogłoby świadka narazić na odpowiedzialność karną, a także zadba by spisany protokół z zeznań świadka odzwierciedlał to, co świadek powiedział. Nie sposób przecenić także komfortu psychicznego świadka – lekarza czy pielęgniarki, kiedy podczas przesłuchania obok znajduje się profesjonalny prawnik czuwający nad tym przesłuchaniem.

Dlatego, jeżeli jesteś lekarzem, pielęgniarką lub wykonujesz inny zawodów medyczny i zostałeś wezwany na świadka, pamiętaj, że możesz ustanowić pełnomocnika w osobie radcy prawnego. Może on być z Tobą obecny podczas przesłuchania. Gdybyś potrzebował/a takiej pomocy prawnej, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.